Ocena zależności pomiędzy aktywnością mięśni narządu żucia i aktywnością mięśni szyi w diagnostyce dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych.

Łukasz Oleksy^1,2, Anna Mika³, Renata Kielnar⁴,Anna Marchewka³

¹ Zen Machines, Polska

²Instytut McKenziego Polska

³ Katedra Rehabilitacji Klinicznej, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

⁴ Instytut Fizjoterapii, Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski

STRESZCZENIE 

Wprowadzenie

Dysfunkcje narządu żucia manifestujące się jako ból twarzy, zaciskanie czy zgrzytanie zębami, prowadzić mogą do rozchwiania zębów w szczęce, starcia koron zębowych, zmian zapalnych, a ostatecznie zwyrodnieniowych w stawach skroniowo-żuchwowych. Ponieważ mięśnie działające na stawy skroniowo-żuchwowe należą fizjologicznie do tego samego łańcucha kinematycznego co mięśnie okolicy szyi, nieprawidłowa aktywność w obrębie jednej z tych grup może przekładać się na zaburzenia w aktywności drugiej, a tym samym  wszelkie dysfunkcje układu mięśniowo-szkieletowego zlokalizowane w obrębie twarzy, szyi czy tułowia, mogąc przekładać się na zaburzenia funkcji stawów skroniowo-żuchwowych. Celem pracy była analiza aktywności bioelektrycznej (sEMG) mięśni w obrębie głowy i szyi  w celu opracowania wstępnych wytycznych do diagnostyki różnicowej nieprawidłowości w obrębie narządu żucia.

Materiał i metody

Badaniami objęto 63 osoby w wieku 20-35 lat  bez dysfunkcji oraz z objawami nieznacznych dysfunkcji w obrębie narządu żucia zgłaszanymi w wywiadzie. Osoby badane podzielono na podstawie wywiadu na 2 grupy: 1-z nieznacznymi dolegliwościami i 2- bez dolegliwości. Równocześnie w całej badanej populacji wydzielono grupy za pomocą metody analizy skupień (grupowanie metodą k-średnich). Badanie aktywności bioelektrycznej mięśni przeprowadzono za pomocą elektromiografu TeleMyo(Noraxon) zgodnie z wytycznymi projektu SENIAM. Ocenę sEMG  badanych mięśni przeprowadzono w sekwencji testów funkcjonalnych dla stawu skroniowo-żuchwowego, oraz w sekwencji testów funkcjonalnych dla szyjnego odcinka kręgosłupa.

Wyniki

Subiektywne dolegliwości zgłaszane przez osoby badane nie różnicowały w sposób istotny aktywności bioelektrycznej badanych mięśni (p>0.05). Grupowanie średniej i szczytowej wartości aktywności bioelektrycznej badanych mięśni metodą k-średnich wykazało, odmienne poziomy napięcia mięśniowego zarówno w obrębie grupy osób bez dysfunkcji jak i w obrębie grupy z niewielkimi dysfunkcjami.

Wnioski

Obserwowane w badanej populacji różne poziomy aktywności bioelektrycznej mięśni w każdej z badanych grup może sugerować inne pochodzenie zaburzeń okolicy stawów skroniowo-żuchwowych jakim mogą być nieprawidłowości w aktywności mięśni w okolicy szyjnego odcinka kręgosłupa. Pełna i dokładna analiza zależności pomiędzy postawą ciała i funkcjonowaniem aparatu mięśniowo- szkieletowego narządu żucia wymaga jednak kompleksowej oceny zarówno kinematyki ruchu jak i aktywności bioelektrycznej okolicy twarzy, szyi, obręczy barkowej i tułowia.